niedziela, 24 marca 2019

Allelopatia- wzajemne oddziaływanie na siebie roślin. #1


Alleopatia czyli wzajemne oddziaływanie na siebie roślin, jest znane już od starożytności, a wynikło ze zwykłej obserwacji pierwszych grządek- co przy czym lepiej, a co gorzej wzrasta.
Tabela którą państwu przedstawiam jest w całości zaczerpnięta z książki:

Polski Związek Działkowców Krajowa Rada, pod red. Doc. dr hab. Mieczysława Górnego, Biodynamiczna uprawa roślin w ogrodzie działkowym, Warszawa 1988 rok, str. 90-96



Gorąco polecam tą pozycje, bo zawiera w sobie kompendium wiedzy dla każdego, domorosłego ogrodnika. Radzi jak odpowiednio kompostować, jak budować pryzmy grządkowe, jak naturalnymi sposobami zwalczać szkodniki i w końcu w dzisiejszym temacie szerzej traktuje o alleopati. 

W następnym poście przybliżę treści rozwijające poszczególne rośliny o opis.


NIEKORZYSTNE
kierunek oddziaływania
NAZWA ROŚLINY
kierunek oddziaływania
KORZYSTNE

nicienie, mączniki
 ←
AKSAMITKA


pomidory


AGREST
 ←
pomidory


ANYŻ
 ↔
kolendra


ARCYDZIĘGIEL
 ←
pokrzywa
ruta, majeranek
 ↔
BAZYLIA
 →
kapustne


BEZ CZARNY
 →
kompost
pomidory, konopie, seler
 ↔
BÓB
 →
ziemniaki


BRATEK POLNY
 →
żyto


BROKUŁY
 ←
cebula, aromatyczne zioła, nasturcja, kapusta


BRZOZA
 →
kompost
paprocie
 ↔
BUK


fasola tyczna, gorczyca, kapusta odmiany Mustard
 →
BURAKI
 ↔
cebula, fasola karłowa, soja, pory, kapusta, kalarepa
motyle bielinka kapustnika i motyle- szkodniki drzew
 ←
BYLICA BOŻE DRZEWKO
 ↔
marchew, kapusta
większość ziół, koper, motyle bielinka, mszyce, pchełki, ślimaki, połyśnica marchwianka
 ←
BYLICA PIOŁUN


groch, fasola
 ←
CEBULA
 ↔
pory, marchew
 →
pomidory truskawki
 ←
koper, wczesna sałata


CHABER (BŁAWATEK)
 →
zboże


CHRZAN
 →
jabłoń, szparagi, ziemniaki


CZĄBER
 →
cebula, fasola, kapustne
groch, fasola
 ←
CZOSNEK
 →
róże, pomidory, ziemniaki, drzewa owocowe
pszenica
 ←
DEREŃ


ziemniaki
 ↔
DYNIA
 ↔
fasola, kukurydza
jaskrowate, ziemniaki, trawy
 →
DRZEWA OWOCOWE
 ←
nasturcja, rzodkiewka, szczypiorek, naparstnica, mniszek lekarski, lak wonny, łubin, fasola, kukurydza, wyka, pokrzywa, czosnek, chrzan, wrotycz


ESPARCETA
 →
ziemniaki


ESTRAGON
 →
kapustne
mieczyki, cebula, szczypiorek, czosnek, kolendra, stonka, buraki, kapustne


 ↔
FASOLA TYCZNA


 ↔
buraki, dynia, groch, kalafior, kalarepa, kukurydza, ogórki, pory, selery, cząber, mięta, ziemniaki
 ←
marchew, pomidory, truskawki
buraki
 ←
GORCZYCA


mieczyki, szczypiorek, cebula, czosnek
 →
GROCH
 ↔
fasola, marchew, ogórki, rzodkiewka, kukurydza, selery, truskawki, kminek, mięta, ruta, ziemniaki


GRUSZA
 ←
czarny ugór
rzodkiewka
 ↔
HYZOP
 →
kapusta, winorośl
jaskorwate, ziemniaki, orzech włoski
 →
JABŁOŃ
 ←
chrzan, nasturcja, lak wonny


JASNOTA BIAŁA
 ↔
wiele warzyw
motylowate, drzewa owocowe
 ↔
JASKROWATE


mak polny
 →
JĘCZMIEŃ


maliny
 ↔
JEŻYNY


pomidory, marchew, rzodkiewka
 ↔
KALAFIOR
 ↔
nasturcja, seler,  fasola, aromatyczne zioła
 ←
kapustne
fasola tyczna, pomidory, rzodkiewka, marchew
 →
KALAREPA
 ↔
Buraki, cebula, kapusta (szczególnie włoska), ogórki, seler, fasola karłowata, aromatyczne zioła
pomidory, rzodkiewka, fasola tyczna, truskawki
KAPUSTA
 ↔
buraki, cebula, koper, rumianek, szałwia, hyzop, sałata, ziemniaki wczesne
 ←
selery, aromatyczne zioła


KLON
 →
pszenica i wiele innych roślin
bylica piołun
 →
KMINEK
 ↔
groch, wiele warzyw
koper ogrodowy, koper włoski
 ←
KOLENDRA
 →
anyż


KOMOSA BIAŁA
 →
ziemniaki
jaskrowate, lulek czarny
 →
KONICZYNA
 →
trawy
bób, wiele patogenów
KONOPIE
 →
kapusta
koper włoski, kolendra, bylica piołun
 ←
KOPER OGRODOWY
 ↔
cebula, kapustne, sałata, ogórki, kukurydza, marchew (ale trzeba zebrać koper przed zawiązaniem nasion)
kminek, koper ogrodowy, kolendra, pomidory, fasola karłowa, kalarepa, bylica
 ←
KOPER WŁOSKI




KOZŁEK LEKARSKI
 →
wiele warzyw, dżdżownice


KRAWANIK
 →
zioła, trawy


KUKURYDZA
 ↔
dyniowate (dynia, melon, ogórek), fasola, groch, ziemniaki, pszenica


LAK WODNY
 →
drzewa owocowe, głownie jabłoń


LAWENDA
 →
wiele roślin
stonka
 ←
LEN
 →
marchew, ziemniaki


LESZCZYNA
 →
kompost
orzech włoski
 →
LUCERNA
 →
trawy
koniczyna
 ←
LULEK CZARNY


ziemniaki
 ←
ŁOBODA




ŁUBIN
 →
drzewa owocowe, winorośl
bazylia, ruta
 ↔
MAJERANEK
 →
kapustne
pszenica ozima, jęczmień, ziemniaki
 ↔
MAK POLNY
 ↔
niektóre zboża (gdy mak rośnie w małych ilościach)
jeżyny, truskawki, ziemniaki
 ↔
MALINY


ziemniaki, kapustne, koper (gdy zawiąże nasiona)
 ↔
MARCHEW
 ↔
cebula, szczypiorek, groch, fasola karłowa, pory, sałata
śmietka cebulanka
 ←
 ←
szałwia, koper, pomidory, skorzonera, soja, len, rozmaryn, bylica


MELISA
 →
pszczoły
groch, fasola
 ←
MIECZYKI


bielinek kapustnik, mrówki, mszyce
 ←
MIĘTA
rumianek, pokrzywa, kapusta, brokuły, fasola, groch
motylkowate, drzewa owocowe
 ←
MIŁEK WIOSENNY




MNISZEK LEKARSKI
 →
drzewa owocowe, wiele roślin, dżdżownice
owies, pomidory, ziemniaki
 →
MORELA




MORWA
 →
winorośl
jaskrowate
 ↔
MOTYLKOWATE




NAPARSTNICA
 →
drzewa owocowe
mącznik
 ←
NASTURCJA
 →
jabłoń, kalafior, rzodkiewka, brokuły, ziemniaki


OBERŻYNA
 →
stonka


OGÓRECZNIK
 →
truskawki
ziemniaki
 ←
OGÓRKI
 ↔
drzewa owocowe, fasola, groch karłowaty, kalarepa, koper, kukurydza, seler, sałata, rzodkiewka, słonecznik, wczesna kapusta
motylkowate
 ←
ORLIK




OLSZA
 →
kompost
lucerna, ziemniaki, pomidory, jabłoń
 ←
ORZECH WŁOSKI


pszenica
 ←
OSTROŻEŃ POLNY




OWIES
 →
marchew, morele
motylkowate, drzewa owocowe
 ←
PEONIE, PEŁNIK




PIETRUSZKA
 →
pomidory, róże, szparagi


POKRZYWA
 →
pomidory, mięta, ziemniaki, zioła, próchnica
perz, morele
 ←
POMIDORY
 ↔
pietruszka, szparagi, seler naciowy i wczesna kapusta
koper włoski, kapustne, rzodkiewka
 →
 →
agrest
ziemniaki, bób
 ↔
 ←
aksamitka, cebula, fasola karłowata, pokrzywa, czosnek
połyśnica marchwianka
 ←
PORY
 ↔
cebula, fasola karowa, morele, Salata, seler, buraki, marchew
dereń, wiśnia, sosna, tulipan, mak, klon, ostrożeń polny
 →
PSZENICA
 ↔
kukurydza
 ←
rumianek
rzepa
 ←
RDEST


bielinek kapustnik, połyśnica marchwianka
 ←
ROZMARYN
 →
marchew, kapustne


RÓŻE
 ←
czosnek, pietruszka


RUMIANEK
 →
kapustne, cebula, mięta, pszenica
bazylia, majeranek
 ↔
RUTA


rdest, kapusta odmiany, Mustard
 →
RZEPA
 ↔
groch
pomidory, kapustne, hyzop
 →
RZODKIEWKA




 ↔
ogórki, warzywa korzeniowe i strączkowe
 ←
sałata, nasturcja
 →
drzewa owocowe


SAŁATA
 ↔
kapustne (głownie czerwona kapusta, brukselka, brokuły), koper, ogórki, pory, cebula, marchew
 →
rzodkiewka, truskawki
bób, bielinek kapustnik
 ←
SELER
 ↔
kapustne (szczególnie kalafior), pomidory, pory, ogórki
fasola karłowa, groch
połyśnica marchwianka
 ←
SKORZONERA
 →

marchew
ziemniaki
 ↔
SŁONECZNIK
ogórki


SOJA
 →
buraki, marchew
pszenica
 ←
SOSNA


bylica piołun
 →
SZAŁWIA
 →
kapustne, marchew i inne warzywa
bielinek kapustnik, połyśnica marchwianka
 ←
groch, fasola, mączniak agrestu, parch jabłoni
 ←
SZCZYPIOREK
 →
marchew, drzewa owocowe


SZPARAGI
 ↔
chrzan, pietruszka, szparagi


SZPINAK
 ↔
truskawki
drzewa owocowe
 ←
TRAWY
 ←
koniczyna, krwawnik, lucerna
kapusta, maliny, jeżyny
 ↔
TRUSKAWKI
 ↔
fasola, groch, sałata, szpinak, cebula
 ←
ogórecznik, tymianek, ściółka sosnowa i świerkowa


WIĄZ
 →
winorośl


WINOROŚL
 ←
hyzop, łubin, morwa, wiąz
pszenica, ziemniaki
 ↔
WIŚNIA


muchy, motyle, mrówki
 ←
WROTYCZ POSPOLITY
 →
drzewa owocowe, kompost


WYKA







 →
żyto, drzewa owocowe
marchew, słonecznik, ogórki, dynia, mak, wiśnie, maliny, pomidory
 ↔
ZIEMNIAKI





 ↔
 ←

kapusta, fasola, bób, kukurydza
chwasty, mordele, jabłoń
 →
nasturcja, esparceta, chrzan, czosnek, groch, len, pokrzywa, konopie
komosa, łoboda, orzech włoski,
 ←
mak
ŻYTO
 ←
wyka, bratek polny


Objaśnienia do tabeli: wzajemne oddziaływanie roślin.
1.Ocena oddziaływania (korzystne lub niekorzystne), nie jest oceną z punktu widzenia człowieka lecz rośliny lub organizmu zwierzęcego.
2. Strzałki przy nazwie rośliny wskazują na kierunek wzajemnego oddziaływania.
3.Strzałki obustronne oznaczają, że oddziaływanie jest wzajemnie korzystne (po prawej stronie tabeli), lub wzajemnie niekorzystne (po lewej stronie tabeli.
4.Sposób i cel oddziaływania poszczególnych gatunków są w tekście części pt. „Sąsiedztwo roślin”.
5. Przykład.
Niekorzystne
A
 ←
Nazwa rośliny
B
 →
Korzystne
C

Poślina B działa korzystnie na roślię C oraz niekorzystnie na roślinę A, natomiast ani roślina A, ani roślina C nie mają znaczenia dla rośliny B.
W przypadku cebuli:
a)      CEBULA działa
- niekorzystnie na groch i fasolę
-korzystnie na pomidory, truskawki i brokuły
b)      CEBULA oraz pory i marchew działają na siebie obustronnie korzystnie
c)       Na CEBULĘ działa korzystnie koper, wczesna sałata, cząber, rumianek i buraki
d)      Sama natomiast CEBULA nie ma na nie (tj. koper, sałata, cząber, rumianek, buraki) znaczącego wpływu